Giới thiệu về lễ hội Tết nhảy Sapa
Lễ hội Tết nhảy Sapa không chỉ là một nét văn hóa độc đáo mà còn là biểu tượng của sự gìn giữ và phát triển. Nó thể hiện niềm tin, tín ngưỡng và bản sắc độc đáo của những người dân chân chất ở vùng cao. Hôm nay, hãy cùng Lê Travel khám phá sâu hơn về Lễ hội Tết nhảy để hiểu rõ hơn về nét văn hóa đặc biệt này.
Câu chuyện về sự ra đời
Cộng đồng người Dao Đỏ đã sinh sống ở các tỉnh miền núi phía Bắc, đặc biệt là ở Sapa, suốt hàng thế kỷ. Văn hóa của họ đã trở thành một phần không thể thiếu của Sapa, hòa quyện với văn hóa đa dạng của các dân tộc khác, tạo nên vẻ đẹp và sức hút đặc biệt của thành phố mờ sương.
Mỗi dịp Tết đến, người Dao Đỏ lại hân hoan chào đón một năm mới, mang theo hy vọng về sự may mắn, an lành và sức khỏe. Từ đó, lễ hội Tết nhảy Sapa ra đời, với 14 điệu nhảy được truyền lại theo năm tháng. Mỗi điệu nhảy thể hiện tâm trạng, tình cảm và những ước vọng của người Dao. Những bước nhảy này được lên kế hoạch nhằm mở ra một năm mới, xua tan điều không may và những điều không tốt của năm cũ. Đồng thời, chúng cũng thể hiện sự mạnh mẽ, kiên cường của nam thanh nữ tú trong bộ trang phục truyền thống.
Mỗi dịp Tết đến, người Dao Đỏ lại hân hoan chào đón một năm mới, mang theo hy vọng về sự may mắn, an lành và sức khỏe. Từ đó, lễ hội Tết nhảy Sapa ra đời, với 14 điệu nhảy được truyền lại theo năm tháng. Mỗi điệu nhảy thể hiện tâm trạng, tình cảm và những ước vọng của người Dao. Những bước nhảy này được lên kế hoạch nhằm mở ra một năm mới, xua tan điều không may và những điều không tốt của năm cũ. Đồng thời, chúng cũng thể hiện sự mạnh mẽ, kiên cường của nam thanh nữ tú trong bộ trang phục truyền thống.
Trải qua hàng thế kỷ, lễ hội Tết nhảy Sapa đã đi cùng với người Dao Đỏ, làm phong phú tâm hồn của nhiều thế hệ. Mỗi khi Tết đến, nếu có dịp ghé thăm du lịch Sapa, du khách không thể bỏ lỡ cơ hội được tham gia vào không khí lễ hội truyền thống này.
Thông tin về lễ hội Tết nhảy
Thông tin về lễ hội Tết nhảy
Lễ hội Tết nhảy Sapa thường diễn ra vào ngày mùng 1 và mùng 2 của tháng giêng âm lịch hàng năm, đánh dấu sự khởi đầu của năm mới trong truyền thống dân tộc và cũng là Tết truyền thống của người Dao Đỏ.
Thường, lễ hội được tổ chức tại nhà của trưởng tộc, nơi mà toàn bộ dòng họ tập trung về. Sau đó, các nghi lễ truyền thống sẽ được tiến hành theo trình tự. Từ giờ thìn đến giờ dậu, khoảng 5 giờ chiều, được xem là thời điểm tuyệt vời nhất để bắt đầu lễ hội Tết nhảy.
Những điều đặc biệt của lễ hội Tết nhảy
Thường, lễ hội được tổ chức tại nhà của trưởng tộc, nơi mà toàn bộ dòng họ tập trung về. Sau đó, các nghi lễ truyền thống sẽ được tiến hành theo trình tự. Từ giờ thìn đến giờ dậu, khoảng 5 giờ chiều, được xem là thời điểm tuyệt vời nhất để bắt đầu lễ hội Tết nhảy.
Những điều đặc biệt của lễ hội Tết nhảy
Trước ngày tổ chức lễ hội Tết nhảy Sapa, thanh niên thường hội tụ lại để tập luyện các điệu múa truyền thống. Trong khi đó, các cô gái sẽ cùng nhau thảo luận về trang phục, chuẩn bị váy áo hoa đẹp và thêu thùa áo mới, để chuẩn bị cho ngày lễ hội quan trọng nhất trong năm.
Các thành viên trong gia đình thường sẽ tụ tập từ 1 đến 2 ngày trước để trang trí nhà ông trưởng tộc. Bàn thờ tổ tiên thường được đặt ở phòng chính và được trang trí rực rỡ với hoa văn, trái cây và đèn màu sắc. Cửa nhà thờ thường được trang trí bằng tranh cắt từ giấy với hình mẫu như mào gà trống và tam thanh, còn nóc bàn thờ thường được trang trí với hình mặt trời. Hai bên bàn thờ thường có đôi câu đối được viết tỉ mỉ trên giấy hồng với những lời chúc mong muốn như "Người yên vật thịnh" và "Uống nước nhớ nguồn".
Các thành viên trong gia đình thường sẽ tụ tập từ 1 đến 2 ngày trước để trang trí nhà ông trưởng tộc. Bàn thờ tổ tiên thường được đặt ở phòng chính và được trang trí rực rỡ với hoa văn, trái cây và đèn màu sắc. Cửa nhà thờ thường được trang trí bằng tranh cắt từ giấy với hình mẫu như mào gà trống và tam thanh, còn nóc bàn thờ thường được trang trí với hình mặt trời. Hai bên bàn thờ thường có đôi câu đối được viết tỉ mỉ trên giấy hồng với những lời chúc mong muốn như "Người yên vật thịnh" và "Uống nước nhớ nguồn".
Vào buổi sáng đầu tiên của năm mới, khi còn sớm tinh mơ sương mù, mọi người trong dòng họ sẽ cùng nhau đi ra ngoài, mỗi người cầm theo dao và cuốc, bước đến gần cây đào hoặc cây mận. Ông trưởng tộc sẽ nắm chặt lấy dao, đâm vào gốc cây một cách quyết đoán, bày tỏ sự tức giận: “Mày là cây đào mà người ta đã trồng và chăm sóc, tại sao mày không ra hoa, không cho quả báo đáp. Nếu không, tao sẽ phải chặt mày đi.” Tuy nhiên, trước khi ông kịp hành động, những người trong dòng họ sẽ nhanh chóng đỡ tay ông và van nài: “Xin ông, con lạy ông, đừng chặt con, con sẽ ra hoa, ra quả để báo đáp ơn ông trong năm nay.” Và như vậy, bước đầu tiên của lễ hội được hoàn thành.
Sau phần khai mạc của lễ hội Tết nhảy Sapa, các nhóm thanh niên sẽ được gọi là “sài cỏ” sẽ thực hiện 14 điệu nhảy dưới sự hướng dẫn của thầy cả hay còn được gọi là "chái peng pi". Nhiệm vụ của họ là dẫn đường, bắc cầu để đón rước ông bà tổ tiên và các thần linh về nhà thờ dự Tết, nhận lộc từ họ. Mỗi điệu nhảy mang ý nghĩa riêng, thường được xây dựng dựa trên hình ảnh của các vị thần, tổ tiên, nhằm mô tả sự hiện diện của họ trong lễ hội cùng với con cháu. Bên cạnh 14 điệu nhảy, các bài hát cũng sẽ được trình diễn, với lời ca ngợi những đóng góp của tổ tiên, kể về những truyền thống tốt đẹp của dòng họ và mô tả sinh hoạt hàng ngày như cày cấy, săn bắn, dệt vải và nhiều hoạt động khác.
Trong lễ hội Tết nhảy Sapa, thầy cúng sẽ dẫn đầu bằng việc nhảy trước, sau đó các nhóm "sài cỏ" sẽ tiếp tục nhảy theo. Thầy cúng thực hiện các động tác, thầy mo thì rúc tù và lên từng hồi, trong khi đó, thực hiện lễ cúng bằng cách hướng sừng trâu về các phương hướng để kêu gọi sự hiện diện của các thần thượng đế. Đôi khi, một số "sài cỏ" có thể thực hiện các hành động như hú lên từng hồi dài rồi lao vào bếp lửa để tắm than. Mặc dù lửa nóng đỏ rực cháy, nhưng nhờ vào một phép màu nào đó, họ không bị bỏng hay thương tổn, và việc tắm than này cũng được coi như một cách để làm sạch bản thân, chuẩn bị sẵn sàng đón tiếp tổ tiên tham dự lễ hội. Những khách du lịch chứng kiến cảnh tượng này sẽ cảm thấy ấn tượng với sức mạnh tâm linh và niềm tin mạnh mẽ hiện diện trong lễ hội Tết nhảy Sapa.
Sau khi hoàn thành 14 điệu nhảy khai mạc, kính mời tổ tiên và thần linh về, tiếp theo là nghi lễ rước tượng tổ tiên. Tượng có kích thước khoảng 25cm, được điêu khắc một cách tỉ mỉ và tinh xảo, với những họa tiết cổ điển và phong cách truyền thống sâu sắc. Bên tay phải của tượng, một thẻ bài được cầm, trên đó ghi tên của ông tổ trong dòng họ. Trong suốt cả năm, tượng được bảo quản cẩn thận trong hộp kín và bọc bên ngoài bằng vải trắng, đặt trên bàn thờ. Chỉ đến khi đến dịp lễ hội Tết nhảy Sapa, tượng mới được rước xuống để thực hiện nghi lễ tắm gội và thay áo mới. Nước tắm dành cho tượng cũng được chế biến từ lá thơm, được chưng cất và nấu lên một cách cẩn thận và tỉ mỉ, thể hiện sự tôn trọng và sự kính trọng của người dân tộc Dao Đỏ đối với tổ tiên và thần linh.
Khi việc rước ông bà tổ tiên và tượng được hoàn thành, đến lượt các bước nhảy dâng lễ vật. Mỗi tốp "sài cỏ" sẽ thực hiện một điệu nhảy dâng lễ vật, bắt đầu với việc nhảy điệu dâng gà. Ba thanh niên sẽ nâng trên tay những con gà trống đỏ và vàng, thực hiện các động tác dâng gà cùng nhau. Từ việc nâng gà lên đầu, vác gà qua vai, cho đến việc vặt đầu gà để thịt, mọi động tác được thực hiện một cách nhịp nhàng, hài hòa với âm nhạc. Khi lễ dâng gà kết thúc, mọi người sẽ cùng nhau thực hiện điệu múa cờ để hoàn thành nghi lễ.
Sau khi hoàn thành các nghi lễ, tất cả thành viên trong dòng họ sẽ tụ tập lại để cùng thưởng thức bữa ăn. Tiếp theo, họ sẽ tổ chức các hoạt động vui chơi, châm lửa để tụ tập quanh đó suốt đêm. Các nam thanh nữ tú sẽ hát ca, nhảy múa, trong khi người già thường thưởng thức rượu và trò chuyện. Ngày đầu năm trôi qua trong một không khí vui vẻ, sôi động và đầy ấm cúng, tạo nên sự gắn kết trong gia đình.
Một số lưu ý khi tham gia lễ hội Tết nhảy
Một số lưu ý khi tham gia lễ hội Tết nhảy
Nếu bạn có cơ hội đến Sapa vào những ngày đầu năm mới và tham dự lễ hội Tết nhảy Sapa, hãy nhớ một số điều quan trọng mà Lê Travel muốn chia sẻ với bạn.
Đầu tiên, hãy thể hiện sự tôn trọng đối với nghi lễ và truyền thống của lễ hội này. Mặc dù phong tục và tập quán của các dân tộc có thể khác nhau, nhưng tất cả đều có nguồn gốc từ niềm tin tâm linh và lòng biết ơn đối với tổ tiên. Vì vậy, hãy tránh sử dụng những lời lẽ hoặc hành động có thể gây xúc phạm đến những người dân địa phương, làm họ cảm thấy rằng bạn không tôn trọng lễ hội và văn hóa của họ.
Đầu tiên, hãy thể hiện sự tôn trọng đối với nghi lễ và truyền thống của lễ hội này. Mặc dù phong tục và tập quán của các dân tộc có thể khác nhau, nhưng tất cả đều có nguồn gốc từ niềm tin tâm linh và lòng biết ơn đối với tổ tiên. Vì vậy, hãy tránh sử dụng những lời lẽ hoặc hành động có thể gây xúc phạm đến những người dân địa phương, làm họ cảm thấy rằng bạn không tôn trọng lễ hội và văn hóa của họ.
Trong quá trình diễn ra khi "chái peng pi" và các “sài cỏ” đang thực hiện các nghi lễ, điều quan trọng là bạn phải giữ im lặng và tôn trọng nghi lễ. Dù có bất kỳ điều gì đáng ngạc nhiên hoặc làm bạn cảm thấy kích động, hãy kiềm chế và không làm phiền đến không khí trang nghiêm của lễ hội. Nếu bạn muốn quay phim hoặc chụp hình, hãy tôn trọng bằng cách hỏi ý kiến của trưởng tộc, vì đây là lễ hội riêng của họ và bạn không nên tự ý ghi lại hình ảnh.
Khi lễ hội Tết nhảy Sapa kết thúc, bạn có thể tham gia vào không khí vui vẻ và vui chơi cùng cộng đồng người Dao Đỏ. Đây là thời điểm thích hợp để thưởng thức những món ăn ngon, uống những ly rượu thơm và tham gia vào những hoạt động nhảy múa và hát hò.
Khi lễ hội Tết nhảy Sapa kết thúc, bạn có thể tham gia vào không khí vui vẻ và vui chơi cùng cộng đồng người Dao Đỏ. Đây là thời điểm thích hợp để thưởng thức những món ăn ngon, uống những ly rượu thơm và tham gia vào những hoạt động nhảy múa và hát hò.
Lê Travel hy vọng rằng những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn trải nghiệm một chuyến đi đáng nhớ tại lễ hội đặc biệt này ở Sapa. Chúc bạn có một hành trình đầy niềm vui và trải nghiệm đáng nhớ! Và bạn cũng đừng quên ghé thăm website Lê Travel để có những thông tin và kinh nghiệm du lịch Sapa mới nhất nhé.
Các tin khác
Hang Chà Lòi – Khám phá vẻ đẹp hoang sơ Quảng Bình
Quảng Bình là vùng đất được mệnh danh là "vương quốc hang động", không chỉ nổi tiếng với Di sản Thiên nhiên Thế giới Phong Nha – Kẻ Bàng mà còn ẩn chứa nhiều kỳ quan thiên nhiên độc đáo khác. Trong số đó, Hang Chà Lòi Quảng Bình nổi lên như một tọa độ du lịch mạo hiểm đầy sức hút, mang đến những trải nghiệm khám phá mới lạ và đầy thử thách cho những tín đồ yêu thiên nhiên và phiêu lưu.
Trọn Vẹn 1 Ngày ở Quảng Bình: Khám Phá Di Sản Thiên Nhiên Thế Giới
Khám phá chuyến du lịch 1 ngày ở Quảng Bình với một lịch trình hợp lý và sự đồng hành từ các chuyên gia du lịch như Lê Travel, bạn hoàn toàn có thể có những trải nghiệm đáng nhớ tại di sản thiên nhiên thế giới này. Quảng Bình là một mảnh đất đầy nắng gió, không chỉ nổi tiếng với những bãi biển hoang sơ mà còn là "vương quốc hang động" kỳ vĩ, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Hang Rục Mòn – Khám phá hệ thống hang động kỳ bí bậc nhất Quảng Bình
Nếu bạn đang tìm kiếm một hành trình độc đáo, đậm chất khám phá thiên nhiên hoang sơ thì tour Hang Rục Mòn chính là lựa chọn lý tưởng. Nằm sâu trong dãy núi đá vôi hùng vĩ, Hang Rục Mòn Quảng Bình không chỉ sở hữu vẻ đẹp nguyên sơ, mà còn ẩn chứa cả một hệ thống hang động kỳ bí đang chờ bạn khám phá.
Biển Bảo Ninh – Viên ngọc xanh của Quảng Bình
Khi nhắc đến Quảng Bình, người ta thường nghĩ ngay đến Động Phong Nha, Hang Sơn Đoòng hay bãi biển Nhật Lệ nổi tiếng. Thế nhưng, ẩn mình phía bên kia cầu Nhật Lệ là một bãi biển tuyệt đẹp đang dần được đánh thức – đó chính là biển Bảo Ninh, một viên ngọc xanh của thành phố Đồng Hới. Đây là điểm đến lý tưởng dành cho những ai yêu thích sự yên bình, hoang sơ và vẻ đẹp thuần khiết của thiên nhiên biển cả.
